Jak wybrać najlepsze przedszkole dla swojego dziecka?
Oddanie dziecka do żłobka lub przedszkola to emocjonująca chwila dla młodych rodziców. Odtąd na rozwój i wychowanie malucha będą mieć wpływ całkiem nowe osoby. Do tego na wiele godzin spuścimy nasze pociechy z oczu ufając, że ktoś zaopiekuje się nimi z równą troską jak my sami.
Deficyt miejsc w placówkach publicznych sprawia, że poszukiwania ideału często zastępuje pełne rezygnacji: “Czy są jeszcze wolne miejsca?”. Tymczasem całą przedszkolną rzeczywistość, którą podamy dziecku, jego umysł wchłonie jak gąbka. Przez pierwsze 7 lat życia mózg malucha tworzy fundamenty pod to, jak w przyszłości będzie reagował, przetwarzał informację, komunikował się, uczył, a nawet w jakie relacje będzie wchodził z innymi. Już nigdy potem mózg człowieka nie będzie bardziej plastyczny. Tego bezcennego czasu niestety nie da się “nadrobić później”.
“Najlepsze przedszkole”, czyli czego realnie mogę oczekiwać?
Bezwzględnie możesz oczekiwać zapewnienia bezpieczeństwa, higieny oraz realizacji podstawy programowej. Istnieje wiele poradników z listą podstawowych pytań, które powinieneś zadać, zanim zdecydujesz się na wybór konkretnej placówki. My skupimy się na “standardach premium” – czyli na bardziej zaawansowanych atutach przedszkola, dzięki którym wyposażysz dziecko w potężną dawkę doświadczeń i umiejętności procentujących przez całe życie.
Holistyczny rozwój dziecka to nie słowa bez pokrycia
Rozwój dziecka nie jest sztucznie podzielony na dziedziny. Każda cecha i umiejętność powstaje na bazie tych wcześniej ukształtowanych. W pierwszych miesiącach życia wykształcają się umiejętności prymarne. Na tym gruncie wyrastają stopniowo kolejne, coraz bardziej wyspecjalizowane i złożone. Dlatego im więcej i lepiej nasze dziecko przyswoi sobie tych umiejętności , tym łatwiej będzie przyswajać kolejne rzeczy.
Między różnymi obszarami rozwoju istnieją ścisłe, choć nieoczywiste zależności. Słabo opanowana umiejętność hamuje rozwój innych, nawet tych na pierwszy rzut oka z nią niepowiązanych. Jeśli na przykład maluch niedosłyszy, utrudniony będzie jego rozwój emocjonalny. Jeśli kiepsko rozwija się w obszarze motorycznym, zagrożony może być także rozwój mowy. I odwrotnie – ćwiczenia rozwijające słuch i poczucie rytmu czy aktywność sportowa doskonale wspomagają ogólny rozwój inteligencji i zdolności poznawczych oraz obniżają poziom lęku u dzieci.
Zanim wybierzesz przedszkole, dowiedz się, jak urozmaicane są codzienne aktywności i zabawy. Czy opiekunowie są uwrażliwieni na sygnały płynące z różnych zachowań i obszarów aktywności dziecka i potrafią dostrzec ich wzajemne powiązanie?
Pytania, które warto zadać:
- Czy w przedszkolu odbywają się przesiewowe badania logopedyczne?
- Czy oprócz gimnastyki i rytmiki w przedszkolu odbywają się ponadprogramowe bezpłatne zajęcia dodatkowe?
- Czy w przedszkolu odbywają się cykliczne indywidualne konsultacje z wychowawcami, czy może ma to miejsce wyłącznie na koniec roku szkolnego?
Inteligencja emocjonalna przedszkolaka i rozwój kompetencji społecznych
Kształtowanie właściwych norm i zachowań jest dla przyszłości dziecka tak samo niezbędne jak nauka mówienia i czytania. Psychologowie podkreślają, że możliwości poznawcze dziecka rozwijają się dobrze tylko wtedy, gdy jego rozwój emocjonalno-społeczny przebiega prawidłowo.
Dziecko w wieku przedszkolnym znacznie poszerza wachlarz przeżywanych emocji. Wciąż jednak nie potrafi ich nazywać i kontrolować. Jednocześnie zaczyna śmielej nawiązywać relacje w grupie. Konieczność odnalezienia się w sytuacji społecznej jest dla malucha czymś nowym, często stresującym. Szczególnym wyzwaniem jest konieczność dostosowania własnego zachowania do norm społecznych i moralnych oraz wypracowanie prawidłowych reakcji na emocje i potrzeby innych. Zaniedbania czy przeoczenia w tej dziedzinie rzutują na całe przyszłe życie, zarówno w sferze prywatnej jak i zawodowej.
Rolą opiekunów w tym czasie jest wspólne nazywanie i tłumaczenie tego, co czuje dziecko, wskazywanie powiązania emocji z przyczyną jej powstania, wzmacnianie poczucia własnej wartości oraz nauka prawidłowych społecznie reakcji. Zwróćmy uwagę, czy program dydaktyczny przedszkola przewiduje aranżowanie w usystematyzowany sposób konkretnych aktywności, w których dzieci mogą trenować umiejętności społeczne, w kontrolowany sposób eksplorować świat emocji, uczyć się współpracy, słuchania, szacunku do innych oraz konstruktywnego wyrażania swojego zdania.
Pytania, które warto zadać:
- W jaki sposób nauczyciele współpracują z rodzicami, aby program rozwoju był prawidłowo realizowany nie tylko w przedszkolu, ale również w domu?
Język obcy w przedszkolu
W pierwszych latach życia dziecko jest szczególnie podatne na zdobywanie umiejętności rozumienia i używania języka. Ta zdolność z czasem zmniejszy się na rzecz innych. Maluchy zaś dobrze łączą przedmioty i czynności z nowymi słowami, co skutkuje naturalnym rozwojem rozumienia w obcym języku i świetnie naśladują nowe dźwięki, dzięki czemu tworzą sobie podstawy prawidłowej wymowy. Aby aktywować te naturalne procesy, przedszkole powinno stworzyć dzieciom możliwość codziennego i angażującego kontaktu z językiem obcym.
Zajęcia językowe w przedszkolach są obecnie standardem. Zwykle jest to jednak godzina lub dwie – wyraźnie oddzielone od pozostałych aktywności. Istnieją jednak przedszkola anglo- lub dwujęzyczne, które stwarzają dzieciom warunki do rozwinięcia naturalnej dwujęzyczności poprzez całodniowy, naturalny kontakt z językiem obcym. Stała obecność nauczyciela obcojęzycznego pozwala prawidłowo przyswoić sobie brzmienie obcej mowy, a spontaniczne używanie języka przynosi znacznie lepsze efekty niż godziny “nauki”.
Naturalne “zanurzenie” dziecka w środowisku obcojęzycznym nazywamy “immersją językową”. Zdaniem wielu pedagogów jest to obecnie najskuteczniejsza metoda nauki języka obcego. Po pewnym czasie jej ciągłego stosowania mózg malucha przestawia się na “myślenie w obcym języku”, a dziecko posługuje się się językiem obcym naturalnie i bez wysiłku.
Przedszkola dwujęzyczne mają też dodatkową przewagę w postaci nauczycielki polskojęzycznej, która rozumie dziecko i daje mu komfort przebywania w przyjaznym dla niego środowisku. To ważne szczególnie wtedy kiedy maluch ma problemy adaptacyjne albo jest bardziej wrażliwe. Trzeba też pamiętać, że dwujęzyczność daje możliwość realizacji pełnej polskiej podstawy programowej.
Pytania, które warto zadać:
- Czy nauczyciele anglojęzyczni to native speakerzy czy angliści z przygotowaniem pedagogicznym?
Rola i kompetencje opiekuna przedszkolnego – towarzysz i tłumacz
W idealnym przedszkolu metody pracy z dziećmi powinny być nastawione na asystowanie im w eksplorowaniu świata bardziej niż na typowym “nauczaniu”. Wiąże się z tym określona rola i kompetencje pedagogów. Obecnie rolę nauczyciela przedszkolnego określa się metaforycznie jako rolę Przewodnika. Nie polega ona na wytyczaniu dzieciom konkretnej drogi, a na pokazywaniu różnych dróg, którymi można dojść do celu oraz na otwieraniu ich na nowe informacje. Drugą istotną rolą opiekuna przedszkolnego jest rola Tłumacza. Jego zadaniem jest adekwatne objaśnianie świata językiem zrozumiałym dla odbiorcy. W trakcie dni otwartych w przedszkolu, jeśli masz szansę przyjrzeć się zajęciom, zwróć uwagę, czy dzieci w wystarczającym stopniu są aktywizowane i wzmacniane w podejmowanych inicjatywach.
Zdarza się, co całkowicie słuszne i naturalne, że do wyboru przedszkola przekonuje nas świetny kontakt, który złapaliśmy z przyszłą opiekunką dziecka. Maluch przebywający w przedszkolu będzie miał jednak styczność z większą ilością osób. Różne też bywają koleje losu – wymarzony pedagog może pójść na urlop macierzyński albo przeprowadzić się. Upewnijmy się więc, czy przedszkole zapewnia standardy pracy z dziećmi niezależnie od zaangażowania konkretnej osoby. Podpytajmy o szkolenia, które przechodzi kadra. Sprawdźmy, czy placówka ma zdefiniowane zasady pracy z dziećmi, działa w oparciu o sprawdzoną metodykę, pracuje nad dodatkowymi autorskimi programami rozwoju konkretnych kompetencji i ich stosowania wymaga od pedagogów.
Pytania, które warto zadać:
- Czy dzieci w przedszkolu znają wszystkich nauczycieli (z każdej grupy wiekowej)?
- Czy przedszkole skupia się na jednej metodzie czy jest otwarte na różnorodność?
- Jak wygląda proces rekrutacji nauczycieli?
Otwartość placówki na różnorodność
Jedną z najważniejszych kompetencji zawodowych przyszłości są kompetencje międzykulturowe czyli zdolność do operowania w zróżnicowanym środowisku kulturowym. Pierwsze lata życia dziecka to intensywne mapowanie rzeczywistości, gromadzenie ogromnej ilości danych o świecie, przy czym wszystkie te dane te są przyjmowane naturalnie, równorzędnie. Pokażmy wtedy dziecku możliwie jak najwięcej, otwórzmy szeroki horyzont, który da dziecku naturalną zdolność do przyjmowania zmian.
Częściowo rolę tę może przejąć przedszkole. Współpraca z placówkami w innych krajach, wymiana doświadczeń, grupy multikulturowe, obcojęzyczni pedagodzy na stałe lub czasowo obecni w przedszkolu – to wszystko sprawi, że twoje dziecko będzie czuło się pewnie i swobodnie w wielu kontekstach i okolicznościach w przyszłości oraz nabierze wysokich umiejętności adaptacyjnych.
Pytania, które warto zadać:
- Jak przedszkole radzi sobie w sytuacji gdy dziecko nie mówi ani po polsku, ani po angielsku. Czy jest w stanie zapewnić odpowiednią opiekę i dać mojemu dziecku poczucie bezpieczeństwa w tej sytuacji?
Wnętrze i wyposażenie przedszkola
Experci zgłębiając temat roli edukacji najmłodszych, doskonale wiedzą, jak istotna w procesie nauki jest sama aranżacja przestrzeni. Sale przedszkolne mogą być dostosowana do etapu rozwoju dziecka poprzez chociażby właściwy dobór kolorów (intensywne i stymulujące w przypadku małych dzieci, stopniowo coraz bardziej stonowane w przypadku starszych). Okna powinny znajdować się na wysokości wzroku dziecka co zachęca do obserwacji otoczenia. Odpowiednio zaprojektowane szatnie i korytarze powinny zapraszać dzieci do wejścia, a sale do zabawy, ale też nie przerażać ich liczbą bodźców wzrokowych.
Obok tradycyjnych zabawek i materiałów edukacyjnych w wyposażeniu przedszkola XXI wieku powinny znaleźć się nowoczesne urządzenia multimedialne, dzięki którym dzieci oswoją się z technologią i nauczą się posługiwać nią w sposób celowy, jak narzędziem. Wreszcie, co nie pozostaje bez znaczenia, również poczucie estetyki kształtuje się od najmłodszych lat. Piękne, starannie zaaranżowane wnętrza mają duży wpływ na kształtowanie wyobraźni i gust maluchów.
Pytania, które warto zadać:
- Czy przedszkole jest wyposażone w nowoczesny sprzęt dydaktyczny? W jaki?
- Jakie zajęcia prowadzone są z wykorzystaniem np. tablicy multimedialnej?
Lokalizacja przedszkola — logistyka i komfort bycia blisko
Dla pracujących rodziców każda godzina jest na wagę złota. Średni czas dojazdu do pracy w Polsce to 41 minut. Gdy doliczymy do tego odwiezienie dziecka do przedszkola, odbiór z przedszkola i przemieszczenie się na np. zajęcia z tańca okazuje się, że cały dzień to szalona gonitwa. A co gdyby miejsce pracy, przedszkole i lekcje tańca były zlokalizowane obok siebie?
Problemy logistyczne młodych rodzin już jakiś czas temu zostały zauważone i zaadresowane przez kompleksy biurowezarządców nieruchomości biurowych, a nawet samych pracodawców. Coraz więcej przedszkoli, choćby wszystkie należące do sieci KIDS&Co., otwieranych jest w biurowcach lub w bezpośrednim sąsiedztwie dużych skupisk miejsc pracy. Zwykle są to miejsca świetnie skomunikowane z innymi dzielnicami. Łatwo dostać się tu “niekorkującą się” komunikacją miejską, np. metrem lub tramwajem.
Zlokalizowanie przedszkola w pobliżu miejsca pracy pozwala ograniczyć czas w rozjazdach oraz dłużej być razem – choćby nawet te dodatkowe pół godziny rano i popołudniu w samochodzie. Można omówić wtedy z maluchem wydarzenia z całego dnia, podpytać o zabawy, emocje, sukcesy i problemy. Największym atutem jest jednak fizyczna bliskość dziecka i rodzica w trakcie, gdy obydwoje wykonują swoje obowiązki. Świadomość, że W przypadku KIDS&Co. często zdarza się, że rodzic wejście do przedszkola widzi zza swojego biurka. W w każdej chwili, gdy wydarzy się coś nieoczekiwanego, w kilka minut jest się przy swoim dziecku . Daje to ogromny komfort pracy i pozwala lepiej skupić się na obowiązkach. Za to maluch wiedząc, że mama lub tata jest blisko czuje się spokojniej, bezpieczniej.
Pytania, które warto zadać:
- Ile dodatkowego czasu spędzę z dzieckiem gdy przedszkole jest blisko pracy?
- Jak długo zajmie mi dojazd do dziecka w nagłej sytuacji?
- Skoro jest to przedszkole w biurowcu, to czy w pobliżu jest plac zabaw?
- Ile czasu dzieci spędzają na świeżym powietrzu?
Czesne czesnemu nierówne
Każda usługa ma swoją cenę, ale pytanie czy ma dobrą wartość. Analizując ofertę przedszkola trzeba wziąć pod uwagę wiele aspektów: program, kadrę, wyżywienie, lokalizację, itp. Warto też spojrzeć na czesne całościowo – np. policzyć ile zaoszczędzimy czasu na dodatkowe lekcje angielskiego jeśli dziecko pójdzie do przedszkola dwujęzycznego, czy mamy szansę zaoszczędzić na dojazdach, ile dopłacamy do diety specjalnej, ile godzin opieki jest w ofercie itp.. W przedszkolach mamy też wiele zajęć dodatkowych, więc sprawdźmy które z nich są częścią podstawowej oferty, a za co dopłacamy osobno.
Pytania, które warto zadać:
- Co jest zawarte w czesnym? Za co będę dopłacać?
- Ile godzin języka obcego przewiduje plan dnia?
- Przez ile godzin dziennie funkcjonuje przedszkole?
- Czy mogę liczyć na jakieś dodatkowe zniżki?
Dobre wyżywienie czy „dobre” wyżywienie
Najprawdopodobniej w przedszkolu dziecko zje 3 lub 4 z 5 posiłków podczas dnia (oczywiście zależy od częstotliwości przekąsek). Wszyscy znamy powiedzenie “jesteś tym co jesz”, a przecież jako rodzice chcemy, żeby nasze dzieci były zdrowe, odporne, dobrze się rozwijały.
Warto zastanowić się czy dla naszego przedszkola kwestia żywienia jest czymś ważnym. Jeśli tak to na pewno dobierze diety, odpowiedni catering i metody edukacji maluchów w ten sposób, żeby było to zdrowe, smaczne i pomagało kształtować odpowiednie postawy żywieniowe. To jest coś co pozwala samym rodzicom zdjąć choć trochę z głowy ten aspekt ich rozwoju, a na dodatek bardzo często wpływa też pozytywnie na odporność dzieci.
Pytania, które warto zadać:
- Czy jadłospisy konsultowane są z dietetykiem dziecięcym?
- Czy moje dziecko może otrzymywać dietę wegetariańską?
- Czy dzieci żłobkowe dostają do jedzenia “papki” czy takie posiłki jak przedszkolaki?
- Jaka jest frekwencja w sezonie najwyższej zachorowalności (IX-XI)?